Những bài học từ cuộc đấu tranh thống nhất non sông vẫn nguyên giá trị: Bắt trúng “mạch” thời đại

Ngày nay, công cuộc bảo vệ và phát triển đất nước cũng vậy, phải đánh giá và phân tích được những chuyển động của thời đại, của thế giới để tận dụng thời cơ, vượt qua thách thức.

Tình hình thế giới phức tạp, khó lường

Trao đổi với phóng viên Báo NTNN, ông Lê Việt Trường - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh của Quốc hội cho biết: Trong Nghị quyết Đại hội XIII, Đảng ta đã nhận định: Trên thế giới hiện nay, hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, song đang đứng trước nhiều trở ngại, khó khăn; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, xung đột cục bộ tiếp tục diễn ra dưới nhiều hình thức, phức tạp và gay gắt hơn…

"Chúng ta theo dõi diễn biến thì thấy nhận định của Đảng rất đúng đắn, thế giới đang có hai mặt của một bức tranh. Sau dịch Covid-19, các diễn đàn quốc tế song phương và đa phương được tổ chức ở rất nhiều khu vực trên thế giới. Hoạt động của các nguyên thủ quốc gia, đi thăm lẫn nhau giữa các nước để thực hiện chủ trương của Liên Hợp Quốc là xây dựng lại niềm tin để đoàn kết. Việc tích cực đó nhằm để tháo gỡ khó khăn, phối hợp giải quyết các vấn đề toàn cầu đảm bảo cho kinh tế thế giới phục hồi sau đại dịch.

Nhưng ngược lại thế giới cũng xảy ra những vấn đề hết sức phức tạp. Cuộc chiến Nga - Ukraine tiếp tục kéo dài hơn 2 năm vẫn chưa có tín hiệu chấm dứt; xung đột giữa Israel và Hamas tại dải Gaza, giữa Israel - Iran; Tình hình tại Nam Sudan và Myanmar vẫn diễn biến phức… Đánh giá chung, xung đột sắc tộc và xung đột quân sự, tội phạm xuyên quốc gia vẫn tiếp tục diễn biến hết sức phức tạp, khó lường, những nguy cơ phi truyền thống như dịch bệnh, vấn đề biến đổi khí hậu toàn cầu… ngày càng đe dọa thế giới" - ông Lê Việt Trường nói.

Theo Thượng tướng Võ Tiến Trung - nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Giám đốc Học viện Quốc phòng, hiện giờ tình hình thế giới ngày càng phức tạp là do các nước lớn tranh giành quyền lợi và tranh giành sự ảnh hưởng, dẫn tới sự lôi kéo các nước nhỏ đứng về phía mình, tạo ra phe phái và chia rẽ thế thế giới.

Những bài học vẫn nguyên giá trị

Để bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, an ninh trong bối cảnh tình hình thế giới hiện nay, chúng ta càng phải phát huy những bài học quý giá đã được đút rút trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước (30/4/1975).

Thiếu tướng - PGS-TS Lê Văn Cương - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược (Bộ Công an) nhấn mạnh, bài học đầu tiên quan trọng nhất là Đảng gắn bó máu thịt với dân, dân tin Đảng, đó là cội nguồn sức mạnh. "Trong kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, chúng ta có được sự gắn bó máu thịt giữa Đảng với dân, thế nên lực lượng nhỏ mới thắng đế quốc lớn. Để bảo vệ vững chắc chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, giữ môi trường hòa bình để phát triển đất nước trong bối cảnh ngày nay và cả ngày sau cũng vậy, phải luôn giữ được sự gắn bó máu thịt giữa Đảng với dân, từ đó mới tạo nên sức mạnh" - Thiếu tướng Lê Văn Cương nhìn nhận.

Bài học thứ hai, theo Tướng Cương đó là kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại. Trong thế giới hiện nay, nếu chúng ta không khôn khéo, tỉnh táo trong đối ngoại mà bị cô lập thì rất nguy hiểm. Lịch sử đã chỉ rõ mỗi lần Việt Nam bị cô lập là bị nước ngoài xâm lăng, gây hấn, chèn ép.

"Vì thế Đảng ta đã chuẩn bị vấn đề này nhiều năm qua, trong đối ngoại việc nâng cấp quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với các nước lớn là Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga, Ấn Độ, Úc và quan hệ Đối tác chiến lược với rất nhiều quốc gia khác trên thế giới là thể hiện việc kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại… Trong kháng chiến chống Mỹ, chúng ta nhờ sự giúp đỡ của cả Liên Xô, Trung Quốc và các nước XHCN. Ở giai đoạn cuối thập niên 60 của thế kỷ XX, khi giữa Liên Xô và Trung Quốc mâu thuẫn nhau, chúng ta vẫn tranh thủ được sự giúp đỡ to lớn của cả hai nước này, đó là cái hay, cái tài của chúng ta" - Tướng Cương đánh giá.

Bài học thứ ba, theo Thiếu tướng Lê Văn Cương là chúng ta phải nhận định và phân tích được dòng chảy của thế giới. Trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, chúng ta đã "bắt mạch" được xu thế của thế giới, chính vì thế mà cuộc chiến đấu chống ngoại xâm của dân tộc theo mạch đó và tận dụng tốt thời cơ để giành thắng lợi, đối với hiện nay cũng phải như vậy.

"Trong bối cảnh hiện nay, Đảng ta phải phát huy trí tuệ, hết sức tỉnh táo, khôn khéo để nhận ra những chuyển động của thời đại, của thế giới, có như vậy mới tận dụng được thời cơ và vượt qua được thách thức. Với 3 bài học từ cuộc đấu tranh thống nhất đất nước cách đây nửa thế kỷ được phân tích ở trên đến bây giờ vẫn nguyên giá trị, nhất là trong bối cảnh thế giới vô cùng phức tạp hiện nay" - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược (Bộ Công an) nhấn mạnh.

Đồng quan điểm với Thiếu tướng Lê Văn Cương về 3 bài học được phân tích ở trên, ông Lê Việt Trường nhấn mạnh thêm việc phải kết hợp chặt chẽ giữa hai nhiệm vụ chiến lược, đó là phát triển kinh tế phải đi đôi với củng cố và tăng cường phục vụ quốc phòng, an ninh: "Nếu thiên về việc này giảm nhẹ hoặc gác lại việc kia đều không ổn. Phải bảo đảm kết hợp chặt chẽ giữa phát triển kinh tế với củng cố quốc phòng, an ninh. Kết hợp nghĩa là đảm bảo sự hài hòa và chặt chẽ giữa các nhiệm vụ đó. Khi chúng ta xây dựng và phát triển kinh tế đất nước mạnh lên thì mới có khả năng, điều kiện để đầu tư cho quốc phòng.

Đầu tư gồm phát triển công nghiệp quốc phòng, mua sắm các phương tiện, vũ khí, khí tài hiện đại để trang bị cho quân đội. Khi quốc phòng, an ninh được đảm bảo, môi trường hòa bình được giữ vững thì mới điều kiện để phát triển kinh tế - xã hội. Chủ trương và chính sách của chúng ta là xây dựng nền quốc phòng toàn dân, trong nội hàm của nó gồm có xây dựng tiềm lực chính trị tinh thần, xây dựng tiềm lực kinh tế, xây dựng tiềm lực tài chính quốc gia, xây dựng tiềm lực con người gồm lực lương vũ trang và bán vũ trang như dân quân tự vệ" - ông Lê Việt Trường cho biết.

Theo Thượng tướng Võ Tiến Trung, bài học kinh nghiệm của chúng ta khi giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước xong, chúng ta xác định ngay vấn đề lớn để giải quyết. Trước hết là với thế giới, thứ hai là vấn đề dân tộc. Về dân tộc phải chúng ta đưa ra việc hòa hợp, hòa giải dân tộc, đặt vấn đề ngày 30/4 thống nhất đất nước là thắng lợi chung của cả dân tộc, không phải là thắng lợi của riêng ai. Đến giai đoạn này đã trở thành đại đoàn kết dân tộc quanh Đảng Cộng sản Việt Nam để xây dựng đất nước.

Còn đối với thế giới chúng ta đưa ra vấn đề là đa dạng hoá, đa phương hóa các mối quan hệ, biến tất cả các nước thành bạn bè, tăng bạn bớt thù. Ban đầu Mỹ và các nước phương Tây không hiểu chúng ta, họ thực hiện bao vây, cấm vận Việt Nam, nhưng với chủ trương, đường lối nhất quán đã vạch ra đó, chúng ta tìm mọi cách tháo gỡ và làm cho các nước hiểu Việt Nam, từ đó tạo ra mối quan hệ tốt đẹp. Ngày nay chúng ta đã là đối tác chiến lược toàn diện với các cường quốc hàng đầu thế giới.